©Pexels
Communicatie is de basis van persoonlijke relaties of professionele samenwerkingen. Toch gaat het vaak mis, en dat heeft vaak te maken met een van de grootste onbewuste problemen in communicatie: voor een ander denken. Dit fenomeen leidt tot misverstanden, conflicten, en defensief gedrag, zelfs wanneer de intenties goed zijn. In deze blog gaan we dieper in op dit probleem en geven we tips om het te voorkomen.
Wat betekent ‘Voor een ander denken’?
‘Voor een ander denken’ houdt in dat je aannames maakt over wat de ander denkt, voelt, of nodig heeft, zonder dit expliciet te vragen. Dit gebeurt vaak onbewust, vanuit een goedbedoelde intentie om de ander te helpen of te plezieren. We vullen in wat we denken dat de ander nodig heeft of wil, gebaseerd op onze eigen interpretaties en ervaringen.
Stel je bijvoorbeeld voor dat je een collega ziet die er vermoeid uitziet. Je denkt: "Hij heeft vast behoefte aan een pauze." Vervolgens bied je hem aan om zijn taken over te nemen, maar hij reageert defensief en zegt dat hij het zelf wel kan. Je bedoelde het goed, maar je hebt voor hem ingevuld wat hij nodig had, zonder het eerst te vragen. Dit kan leiden tot frustratie aan beide kanten.
De gevolgen van voor een ander denken
Het invullen van behoeften, gevoelens en gedachten gebeurt wanneer je denkt te weten wat de ander nodig heeft en daar naar handelt. Stel je voor dat je partner gestrest thuiskomt en je besluit om het avondeten voor hem te maken, omdat je denkt dat dit hem zal ontspannen. Misschien had hij echter liever zelf willen koken als een manier om te ontspannen. Ook het invullen van gevoelens komt vaak voor. Een vriend zegt dat hij een zware dag heeft gehad, en jij zegt: "Ik begrijp hoe je je voelt." Maar misschien voelt hij zich anders dan jij denkt, en vindt hij het vervelend dat je zijn gevoelens voor hem invult. Daarnaast gebeurt het regelmatig dat mensen denken te weten wat de ander denkt. Bijvoorbeeld, je leidinggevende vraagt om een update van je project en jij denkt dat hij ontevreden is over je werk. Je begint je te verdedigen, terwijl hij simpelweg op de hoogte wil blijven. Hoe goedbedoeld ook, het invullen voor een ander kan leiden tot miscommunicatie en defensief gedrag. Dit komt doordat de ander het gevoel kan krijgen dat zijn of haar zelfstandigheid of privacy niet gerespecteerd wordt. Niemand wil het idee hebben dat er voor hen gedacht of beslist wordt, vooral niet wanneer het gaat om hun eigen gevoelens en behoeften.
Wanneer je voor een ander denkt, kunnen er verschillende negatieve gevolgen optreden. De persoon voor wie je denkt, kan defensief reageren omdat hij of zij zich niet begrepen of gerespecteerd voelt, wat kan leiden tot spanningen en zelfs conflicten, ondanks je goede intenties. Bovendien kan het maken van aannames zonder deze te verifiëren resulteren in misverstanden, waarbij de ander zich niet gehoord of begrepen voelt. Dit kan leiden tot frustratie en teleurstelling aan beide kanten, waarbij jij je misschien niet gewaardeerd voelt, terwijl de ander zich ondergewaardeerd of verkeerd begrepen voelt.
Wil je werken aan zelfverzekerdheid en communicatie, check dan snel deze training.
👇👇👇
Succesvol assertief in 2 weken!
Het belang van vragen stellen
De sleutel tot het voorkomen van deze problemen ligt in het stellen van vragen. In plaats van aan te nemen wat de ander denkt, voelt, of nodig heeft, is het belangrijk om dit te vragen. Door vragen te stellen, geef je de ander de kans om zijn of haar eigen behoeften en gevoelens te uiten, wat de communicatie open en respectvol houdt.
Stel dat je in een gesprek merkt dat je geneigd bent om voor de ander te denken. Probeer in plaats daarvan je gedachten om te zetten in vragen. Hier zijn enkele voorbeelden:
- In plaats van te zeggen: "Ik dacht dat je het prettig zou vinden als ik dit voor je deed," zeg je: "Zou je het prettig vinden als ik dit voor je doe?"
- In plaats van: "Ik weet dat je je hier rot over voelt," vraag je: "Hoe voel je je hier eigenlijk over?"
- In plaats van: "Ik neem aan dat je hiermee akkoord gaat," zeg je: "Wat vind je hiervan?"
Door je aannames om te zetten in vragen, geef je de ander de ruimte om zijn of haar eigen perspectief te delen. Dit voorkomt niet alleen misverstanden, maar zorgt er ook voor dat de ander zich gehoord en gerespecteerd voelt.
Tips voor effectievere communicatie
Hier zijn enkele praktische tips om te voorkomen dat je voor een ander denkt, en om je communicatie effectiever te maken:
1. Wees je bewust van je neiging om in te vullen: Het begint met zelfbewustzijn. Let op wanneer je merkt dat je aannames maakt over wat de ander denkt of voelt. Stop even en vraag jezelf af of je zeker weet dat je aannames kloppen.
2. Stel verduidelijkende vragen: In plaats van te handelen op basis van je aannames, stel verduidelijkende vragen om erachter te komen wat de ander echt denkt of nodig heeft.
3. Gebruik 'ik’-communicatie: Wanneer je communiceert, gebruik dan 'ik'-boodschappen in plaats van 'jij'-boodschappen. In plaats van te zeggen: "Jij voelt je vast zo," zeg je: "Ik vraag me af hoe jij je voelt."
4. Wees open en nieuwsgierig: Benader gesprekken met een open en nieuwsgierige houding. In plaats van ervan uit te gaan dat je het antwoord al weet, wees bereid om te luisteren en te leren.
5. Respecteer de zelfstandigheid van de ander: Onthoud dat iedereen verantwoordelijk is voor zijn of haar eigen gevoelens, gedachten en behoeften. Het is niet aan jou om deze in te vullen, maar om ze te respecteren.