©Pexels
In gesprekken proberen we vaak te helpen, adviseren, of zelfs de problemen van de ander op te lossen. Dit komt vanuit een goed hart: we willen dat anderen zich beter voelen en we zien vaak hun problemen als uitdagingen die we kunnen aanpakken. Dit wordt het "Redder communicatiepatroon" genoemd. Maar, mensen willen helemaal niet gered worden! Wat ze echt willen, is gehoord worden. Dit inzicht verandert jouw manier van communiceren compleet. Hier is hoe jij het kunt leren.
Wat is het redder communicatiepatroon?
Het Redder communicatiepatroon ontstaat wanneer je de neiging hebt om in te springen en de problemen van anderen op te lossen. Dit kan in allerlei relaties voorkomen zoals vrienden, familie en collega’s. Stel je voor dat iemand je vertelt over een stressvolle situatie op het werk. Wat is je eerste reactie? Vaak is het iets in de trant van: "Heb je geprobeerd om...?" of "Wat je moet doen is...".
Hoewel goedbedoeld, kan deze aanpak ervoor zorgen dat de ander zich niet gehoord voelt. Jij neemt de controle over en probeert het probleem naar jouw idee op te lossen, in plaats van ruimte te bieden voor de gevoelens en gedachten van de ander.
Waarom werkt het niet?
Als je altijd in de ‘redder’ rol stapt, kan dit op de lange termijn negatieve effecten hebben op je relaties. Mensen voelen zich misschien onderschat, alsof hun eigen gedachten en emoties niet belangrijk zijn. Ze kunnen het idee krijgen dat ze niet in staat zijn om hun eigen problemen op te lossen. Hierdoor ontstaat afstand, terwijl je juist verbinding probeert te maken.
Bovendien kan het reddersyndroom leiden tot frustratie voor beide partijen. Als jouw adviezen niet worden opgevolgd, kan dit voor jou voelen alsof je moeite niet wordt gewaardeerd. Aan de andere kant kan de ander zich overrompeld voelen en het idee krijgen dat zijn of haar situatie wordt gebagatelliseerd.
Mensen willen niet gered worden, ze willen gehoord worden
De kern van het probleem is simpel: mensen willen geen oplossingen, ze willen erkenning. Ze willen dat hun gevoelens en ervaringen serieus genomen worden. Het verschil tussen ‘redder zijn’ en ‘luisteren’ is belangrijk voor sterke en betekenisvolle relaties.
Wanneer je luistert zonder te oordelen of te adviseren, geef je de ander ruimte om zijn eigen verhaal te vertellen. Dit biedt troost, en vaak vindt diegene dan zelf wel de oplossingen, of ontdekken ze dat ze alleen maar even wilden ventileren.
Wil je werken aan zelfverzekerdheid en communicatie, check dan snel deze training.
👇👇👇
Succesvol assertief in 2 weken!
Hoe doorbreek je het Redder patroon?
De eerste stap is bewustwording. Vraag jezelf tijdens een gesprek af: "Probeer ik hier iemand te redden, of ben ik echt aan het luisteren?" Hier zijn een paar concrete tips om het patroon te doorbreken:
1. Stel vragen in plaats van oplossingen te bieden: Wanneer iemand een probleem deelt, stel dan vragen die hen helpen om hun eigen gedachten en gevoelens te onderzoeken. Bijvoorbeeld: "Hoe voel je je hierover?" of "Wat denk je zelf dat een goede stap zou zijn?".
2. Luister actief: Dit betekent dat je niet alleen hoort wat de ander zegt, maar ook tussen de regels door luistert naar emoties en onderliggende zorgen. Maak oogcontact, knik, en geef korte verbale reacties om aan te tonen dat je betrokken bent.
3. Weersta de drang om advies te geven: Het is verleidelijk om met oplossingen te komen, vooral als je denkt dat je het antwoord weet. Maar onthoud, de ander zoekt vaak erkenning voor hun gevoelens, niet een kant-en-klare oplossing.
4. Valideer hun emoties: Een van de krachtigste manieren om iemand zich gehoord te laten voelen, is door hun emoties te erkennen. Zeg bijvoorbeeld: "Ik begrijp dat dit lastig voor je is" of "Het klinkt alsof dit je echt raakt."
5. Vraag om toestemming voor advies: Soms wil iemand toch je advies, maar het is belangrijk om eerst te vragen: "Wil je dat ik met je meedenk over een oplossing, of wil je gewoon je verhaal kwijt?"
Wat als niet jij maar de ander het Redder communicatiepatroon vertoont?
Soms zit je zelf in de positie waarin de ander de neiging heeft om jou te "redden". Dit kan net zo frustrerend zijn, vooral als je gewoon gehoord wilt worden. Hoe ga je hiermee om zonder in een ander communicatiepatroon te vervallen, zoals de slachtofferrol of het ontwijken van gesprekken?
Wees assertief en duidelijk
Laat de ander weten dat je hun intentie waardeert, maar dat je op dit moment geen advies zoekt. Je zou bijvoorbeeld kunnen zeggen: "Ik waardeer dat je me wilt helpen, maar op dit moment wil ik graag gewoon mijn verhaal doen zonder een oplossing te zoeken."
Herken hun intentie, maar stuur het gesprek bij
Soms heeft de ander niet door dat ze in het Redder patroon zijn gestapt. Zeg iets als: "Ik begrijp dat je me probeert te helpen, maar het zou me meer helpen als je gewoon luistert." Dit voorkomt dat je zelf gefrustreerd raakt en een patroon van afhaken of passief-agressieve reacties ontwikkelt.
Stel grenzen op een respectvolle manier
Als iemand blijft aandringen, wees vriendelijk maar vastberaden in het aangeven van je behoefte. Zeg bijvoorbeeld: "Dank je voor je suggesties, maar ik wil dit op mijn eigen tempo en manier aanpakken." Zo voorkom je dat het gesprek een machtsstrijd wordt, terwijl je toch ruimte maakt voor je eigen emoties.
Door op een kalme en directe manier je wensen uit te spreken, kun je voorkomen dat je in een ander ongezond communicatiepatroon terechtkomt. Het helpt jullie beiden om een opbouwend gesprek te hebben, waarin echte verbinding en begrip centraal staan.