©Pexels
Copingmechanismen zijn manieren waarop mensen omgaan met stress en moeilijke emoties. Deze mechanismen kunnen gezond of ongezond zijn, afhankelijk van de effecten die ze hebben op het welzijn van een persoon. Veel mensen zijn zich bewust van ongezonde copingstrategieën zoals overmatig drinken, ongezond eten of het gebruik van drugs. Een minder besproken, maar wel verradelijk copingmechanisme is het opzoeken van overprikkeling. Dit gebeurt wanneer iemand zich voortdurend blootstelt aan een overvloed aan stimuli om hun gedachten of gevoelens te ontwijken. In deze blog zullen we verkennen waarom overprikkeling opzoeken als copingmechanisme ongezond is, hoe het zich uit, en welke gezonde alternatieven beschikbaar zijn wanneer je hier ook last van hebt.
Wat is overprikkeling?
Overprikkeling ontstaat wanneer iemand zich blootstelt aan een teveel aan externe prikkels. Dit kan in verschillende vormen voorkomen, zoals constant televisie kijken, eindeloos scrollen op sociale media, meerdere dingen tegelijk doen zoals online shoppen terwijl je een film kijkt, of voortdurend in een drukke en lawaaierige omgevingen willen zijn. Deze prikkels kunnen tijdelijk helpen om te ontsnappen aan onaangename emoties of stress, maar ze verergeren op de lange termijn vaak de onderliggende problemen.
Waarom is overprikkeling opzoeken ongezond?
Het opzoeken van overprikkeling is vaak een manier om emoties en problemen te ontwijken. Mensen vullen hun tijd en geest met zoveel mogelijk afleiding om stressvolle gedachten of gevoelens te vermijden, wat voorkomt dat ze de echte problemen aanpakken. Dit kan leiden tot een opbouw van onopgeloste emoties en stress, waardoor hun kwaliteit van leven vermindert. Constant bezig zijn met meerdere vormen van prikkels kan vermoeidheid, gebrek aan focus en verminderd plezier in het dagelijks leven veroorzaken. Daarnaast kan het ook de slaap verstoren en de fysieke gezondheid negatief beïnvloeden. Bovendien kan het voortdurende afgeleid zijn het contact met eigen gedachten en gevoelens verminderen, wat zelfreflectie belemmert en het moeilijk maakt om te begrijpen wat men werkelijk voelt of nodig heeft. Ook kan overprikkeling de sociale relaties negatief beïnvloeden, omdat mensen zich kunnen afsluiten van echte menselijke interacties. Dit leidt vaak tot een gevoel van eenzaamheid en ontevredenheid doordat betekenisvolle gesprekken worden vervangen door oppervlakkige online interacties.
Waarom overprikkeling gebruikt wordt als coping mechanisme
Het is belangrijk om te begrijpen waarom mensen vaak kiezen voor overprikkeling als een manier om met hun gevoelens om te gaan. Dit copingmechanisme kan aantrekkelijk zijn omdat het direct afleiding biedt en het lijkt alsof het helpt bij het vermijden van ongemakkelijke emoties. Maar deze afleiding is slechts tijdelijk en kan de onderliggende problemen verergeren.
Een vraag die we onszelf moeten stellen is: Waarom zoek ik deze overprikkeling? Zijn er dingen die ik vermijd? Vaak kan overprikkeling dienen als een manier om moeilijke of pijnlijke kwesties te vermijden, zoals angst, verdriet, of onzekerheid. Het kan zijn dat iemand bang is om zich bezig te houden met bepaalde onderwerpen of gevoelens en daardoor kiest voor een constante staat van afleiding.
Wil je werken aan zelfverzekerdheid en communicatie, check dan snel deze training.
👇👇👇
Succesvol assertief in 2 weken!
Reflectie en aanpak
Om te beginnen met het oplossen van dit probleem, is het nuttig om bewust te worden van je eigen gedragingen en gewoontes. Houd bij hoe vaak en wanneer je je toevlucht neemt tot overprikkeling. Dit kan je helpen om patronen te herkennen en te begrijpen welke emoties of situaties deze behoefte aan afleiding triggeren. Daarna kun je beginnen met kleine veranderingen. Bijvoorbeeld, in plaats van de hele avond televisie te kijken, kun je ervoor kiezen om een deel van die tijd te besteden aan een wandeling, een gesprek met een vriend, of een creatieve activiteit. Het is ook nuttig om specifieke doelen te stellen, zoals het verminderen van het aantal uren dat je op sociale media doorbrengt.
Gezonde alternatieven voor overprikkeling
Het is belangrijk om gezonde copingstrategieën te ontwikkelen die helpen bij het omgaan met stress en emoties zonder je welzijn in gevaar te brengen. Hier zijn enkele suggesties:
1. Creatieve uitlaatklep: Betrokken raken bij creatieve activiteiten zoals tekenen, schilderen, muziek maken, of schrijven kan een effectieve manier zijn om emoties te uiten en stress te verminderen. Deze activiteiten bevorderen zelfexpressie en kunnen ook een gevoel van voldoening geven.
2. Sociale steun zoeken: Het praten met vrienden, familie, of een therapeut kan helpen om gedachten en gevoelens te verwerken. Sociale interacties bieden emotionele steun en kunnen nieuwe perspectieven bieden op problemen.
3. Zelfzorg: Zelfzorg is essentieel voor het behouden van een goede mentale en fysieke gezondheid. Dit kan variëren van voldoende slapen en gezond eten tot het nemen van tijd voor ontspanning en hobby’s. Regelmatig tijd nemen voor jezelf helpt bij het herstellen van balans en het verminderen van stress.
4. Actief probleem oplossen: In plaats van problemen te vermijden, is het nuttig om actief te werken aan het vinden van oplossingen. Dit kan inhouden dat je een lijst maakt van wat je dwarszit, mogelijke oplossingen bedenkt, en stappen onderneemt om deze uit te voeren. Het aanpakken van problemen geeft een gevoel van controle en kan angst verminderen.
Overprikkeling opzoeken als copingmechanisme kan verleidelijk zijn vanwege de directe afleiding die het biedt van onaangename emoties en gedachten. Echter, deze strategie is op de lange termijn schadelijk voor zowel het mentale als fysieke welzijn. Het herkennen van deze gewoonte en het vervangen door gezondere copingmechanismen zoals creativiteit, sociale steun, zelfzorg, en actief probleem oplossen, kan helpen om stress effectiever te beheren en een hogere kwaliteit van leven te bereiken.